देवदासी प्रथा हे बौद्ध धर्माच्या अधःपतनाचे जिवंत उदाहरण
- 13/07/2022 Wednesday 10:20 am
Business
बौद्ध धर्माच्या अस्तानंतर देवदासी व्यवस्था निर्माण झाली.
बौद्ध धर्माच्या अस्तानंतर बौद्ध विहारांचे रूपांतर मंदिरात आणि बौद्ध भिक्खुनींचे देवदासींमध्ये रूपांतर झाले. सम्राट अशोकाने आपला पहिला मुलगा महेंद्र आणि पहिली मुलगी संघमित्रा यांना धम्मकार्यासाठी संघाला दान केले.
तेव्हापासून पहिला मुलगा आणि पहिली मुलगी यांना धम्म दान करण्याची प्रथा सुरू झाली. सम्राट अशोक हे एक आदर्श धम्मराजा असल्याने लोकांनी त्यांनी सुरू केलेली ही परंपरा पुढे चालू ठेवली आणि त्यांच्या स्मरणार्थ लोकांनी विहारात धम्मकार्यासाठी आपला मोठा मुलगा आणि मुलगी दान करण्यास सुरुवात केली. सम्राट अशोकाचे साम्राज्य भारतभर पसरले होते, त्यामुळे लहान मुलांना दान देण्याची परंपराही आपल्याला देशभर दिसून येते. महाराष्ट्रात या मुलांना वाघ्या मुरली म्हणत. त्याचप्रमाणे कर्नाटकात भिक्खुनी म्हणजेच देवदासींना बसवी, आंध्र प्रदेशात जोगन/जोगीन, केरळमध्ये महारिन, आसाममध्ये नट्टी, गोव्यात भवानी, कोकणात कुडीकर, तमिळनाडूमध्ये थेवरडियार असे संबोधले जात असे. भारतातील सर्व देवी मंदिरे ही खरे तर प्राचीन बौद्ध विहार आहेत आणि तेथील देवदासी प्रत्यक्षात बौद्ध भिक्खुनी आहेत.
अशा प्रकारे देवदासी प्रथा हे बौद्ध धर्माच्या अधःपतनाचे जिवंत उदाहरण आहे.
-- डॉ. प्रताप चाटसे, बुद्धिस्ट इंटरनॅशनल नेटवर्क
